Όσον αφορά την εγκυμοσύνη και τον τοκετό, μπορεί να έχετε ακούσει τις εμπειρίες άλλων γυναικών για το θηλασμό: σε κάποιες λειτούργησε εξαιρετικά και σε άλλες όλα πήγαν στραβά. Σας παραθέτουμε εδώ τις βασικές πληροφορίες για τις γυναίκες που σκοπεύουν να θηλάσουν.
Προετοιμασία κατά την εγκυμοσύνη
Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, οι αδένες γάλακτος στο στήθος σας αρχίζουν να μεγαλώνουν και να αναπτύσσονται. Ορμόνες όπως τα οιστρογόνα, η προγεστερόνη και η προλακτίνη παίζουν σημαντικό ρόλο στην προετοιμασία των μαστών σας για να θηλάσετε το μωρό σας.
Καθώς η εγκυμοσύνη προχωρά, το στήθος σας θα μεγαλώνει. Η θηλαία άλως σας, δηλαδή η κυκλική περιοχή που περιβάλλει τη θηλή, θα γίνει πιο σκούρα. Αυτό είναι ένα σημάδι ότι οι ορμόνες δρουν και το σώμα σας ετοιμάζεται να δημιουργήσει μητρικό γάλα για το μωρό σας.
Πότε πρέπει να ξεκινήσετε το θηλασμό;
Θα πρέπει να ξεκινήσετε το θηλασμό το συντομότερο δυνατό μετά τη γέννηση του μωρού σας. Ιδανικά, ο πρώτος θηλασμός θα γίνει μέσα στην πρώτη ώρα μετά τη γέννηση. Τα περισσότερα μωρά είναι πολύ δεκτικά τις δύο πρώτες ώρες της ζωής τους. Παρόλο που μπορούν να θηλάσουν για πολύ μικρά διαστήματα (το στομάχι τους είναι πράγματι πολύ μικρό), οι προσπάθειες θηλασμού θα κάνουν το στήθος σας να παράγει περισσότερο γάλα.
Ειδικά στην αρχή, το μωρό σας πιθανότατα θα θηλάσει για λίγη ώρα, αλλά πολύ συχνά. Καθώς περνούν οι μέρες, το μοτίβο θηλασμού του μωρού σας θα σηματοδοτεί στο σώμα σας το πόσο μητρικό γάλα πρέπει να παράγει. Η παροχή γάλακτος θα προσαρμοστεί φυσικά στις απαιτήσεις του μωρού σας.
Θηλασμός και προσκόλληση
Το πώς το μωρό σας προσκολλάται στο στήθος σας είναι πολύ σημαντικό. Μια καλή προσκόλληση σημαίνει ότι το μωρό σας θα είναι σε θέση να θηλάσει αποτελεσματικά και ανώδυνα, κάτι που θα διατηρεί σταθερό την παραγωγή του γάλακτος.
Για να βοηθήσετε το μωρό να θηλάσει σωστά μπορεί να χρειαστείτε λίγη προσπάθεια. Για να προσκολληθεί σωστά, το μωρό σας θα πρέπει να λαμβάνει όσο περισσότερο ιστό από τη θηλαία άλω και να μην πιπιλίζει μόνο στη θηλή. Αν τα χείλη του/της είναι στραμμένα προς τα έξω (όπως αυτά ενός ψαριού) και το πηγούνι και η μύτη του/του αγγίζουν το στήθος, αυτά είναι καλά σημάδια ότι έχει "πιάσει" σωστά. Εάν το μωρό σας έχει πάρει μόνο τη θηλή σας στο στόμα του ή αν πονάτε πολύ, χρησιμοποιήστε απαλά ένα δάχτυλο για να διακόψετε το κενό αέρος ανάμεσα στο στόμα του/της και το στήθος σας και προσπαθήστε να το επανατοποθετήσετε.
Στάσεις θηλασμού
Μια αποτελεσματική στάση θηλασμού προάγει την καλή και ανώδυνη προσκόλληση στο στήθος. Μπορείτε να επιλέξετε να θηλάσετε σε οποιαδήποτε θέση αισθάνεστε άνετα. Μπορείτε να μάθετε τις συχνότερες στάσειε θηλασμού για να δείτε τι σας αρέσει και να βρείτε τη δική σας. Καλό είναι να αλλάζετε στάσεις θηλασμού μέσα στην ημέρα.
Για τα βρέφη που δυσκολεύονται να θηλάσουν, πολλές μητέρες βρίσκουν την ξαπλωμένη ή την αντίστροφη στάση αγκαλιάς βοηθητική. Ωστόσο, είναι καλή ιδέα να δοκιμάσετε διαφορετικές θέσεις για να μπορείτε να κάνετε εναλλαγή μεταξύ τους.
Η παραγωγή του μητρικού γάλακτος
Το μητρικό γάλα παράγεται με βάση την προσφορά και τη ζήτηση. Βασικά, όσο πιο συχνά και αποτελεσματικά το μωρό σας θηλάζει, τόσο περισσότερο γάλα θα παράγετε. Το μητρικό γάλα σας θα περάσει από τρία κύρια στάδια τις πρώτες εβδομάδες της ζωής:
- Ημέρες 0-5: Τις πρώτες μέρες του θηλασμού, θα παράγετε κυρίως πρωτόγαλα. Έχει κίτρινο ή πορτοκαλί χρώμα και είναι παχύρρευστο, πλούσιο και γεμάτο με απαραίτητα θρεπτικά συστατικά και ανοσοσφαιρίνες. Δεν θα παράγετε πολύ πρωτόγαλα, αλλά θα γεμίσει το στομάχι του νεογέννητου μωρού σας με όλα όσα χρειάζεται.
- Ημέρες 5-14: Το μητρικό γάλα σας θα αυξηθεί σε ποσότητα ή θα «κατεβεί» περίπου την τρίτη ή την τέταρτη ημέρα. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, θα αισθάνεστε το στήθος σας πολύ πιο γεμάτο και βαρύ.
- Από την 14η ημέρα και μετά: περίπου τη δεύτερη εβδομάδα, το στήθος σας θα παράγει ώριμο γάλα. Αυτό το γάλα έχει πιο αραιή σύσταση στην αρχή της τροφής και είναι πιο πυκνό και πιο πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά στο τέλος.
Όταν έρθει η ώρα να θηλάσετε, μπορεί να νιώσετε το στήθος σας να γεμίζει. Το αντανακλαστικό εκροής γάλακτος – milk ejection reflex ή let down reflex είναι επίσης υπεύθυνο για τη εκροή γάλακτος από το στήθος όταν το μωρό σας κλαίει ή είναι κοντά στο χρόνο σίτισης. Είναι μια φυσιολογική αντίδραση.
Πώς να καταλάβετε εάν το μωρό σας λαμβάνει αρκετό γάλα
Αν και είναι ένα πολύ συχνή ανησυχία για πολλές μητέρες που γεννούν για πρώτη φορά, είναι εξαιρετικά σπάνιο να μην μπορείτε να παράγετε αρκετό μητρικό γάλα για το μωρό σας. Εάν το μωρό σας προσκολλάται σωστά και θηλάζει τουλάχιστον 8-12 φορές το 24ωρο, το σώμα σας θα παράγει αρκετό μητρικό γάλα.
Για να είστε σίγουρη, μπορείτε να παρακολουθείτε τα σημάδια ότι το μωρό σας παίρνει αρκετό γάλα:
- παίρνει βάρος (πάνω από 150γρ την εβδομάδα)
- έχει 6 με 8 βρεγμένες πάνες την ημέρα
- έχει τακτικές κενώσεις του εντέρου
Ποια προϊόντα θηλασμού χρειάζεστε;
Υπάρχουν πολλά χρήσιμα προϊόντα για το θηλασμό. Εάν το μωρό σας δυσκολεύεται με την προσκόλληση και κατά συνέπεια υποφέρετε από τραυματισμούς στο στήθος, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τα αυθεντικά ασημένια κυπελλάκια θηλασμού Silverette®. Φοριούνται μέσα από το σουτιέν και αφαιρούνται την ώρα του θηλασμού.
Πολλές μητέρες που θηλάζουν χρησιμοποιούν επιθέματα θηλασμού που βοηθούν στην προστασία των ρούχων από διαρροές γάλακτος. Ένα καλό σουτιέν θηλασμού είναι επίσης πολύ χρήσιμο. Φροντίστε να το αγοράσετε μετά τον τοκετό, καθώς προβλέπεται να χρειαστείτε κάποια μεγέθη μεγαλύτερο από τα υπόλοιπα σας σουτιέν ..
Θηλασμός μετά από καισαρική τομή
Εάν γεννήσετε με καισαρική τομή, μπορείτε παρ'όλα αυτά να θηλάσετε. Ο θηλασμός μετά από καισαρική τομή μπορεί να είναι λίγο πιο δύσκολος καθώς το σώμα σας χρειάζεται χρόνο, αλλά είναι σίγουρα δυνατόν και σημαντικό για εσάς και το μωρό σας. Με λίγη βοήθεια στη σωστή τοποθέτηση του μωρού, μπορεί να μπορέσετε να θηλάσετε αμέσως.
Η χρήση του θήλαστρου
Πολλές γυναίκες που θηλάζουν χρησιμοποιούν θήλαστρο. Κάποιες το χρησιμοποιούν περιστασιακά για να ανακουφίσουν την ένταση του μαστού λόγω της παραγωγής γάλακτος ή για να δώσουν στο μωρό περιστασιακά ένα μπιμπερό. Άλλες το χρησιμοποιούν τακτικά για να αντλούν το γάλα που θα φάει το μωρό στο μπιμπερό γιατί πρέπει να επιστρέψουν στη δουλειά τους. Κάποιες αποφασίζουν να χρησιμοποιήσουν το θήλαστρο και να ταΐσουν το μωρό αποκλειστικά με το μπιμπερό. Εάν αποφασίσετε να χρησιμοποιήσετε θήλαστρο, προσπαθήστε να αγοράσετε ένα θήλαστρο που ταιριάζει στον τρόπο ζωής σας και κατάλληλες τσάντες ή δοχεία για γάλα. Καλό είναι να αρχίσει η επιπλέο άντληση με θήλαστρο μετά τις πρώτες 6 εβδομάδες, όταν δηλαδή θα έχει εδραιωθεί ο θηλασμός.
Να προσέχετε τον εαυτό σας
Η ανάρρωση από τον τοκετό κατά τον θηλασμό μπορεί να είναι κουραστική. Αν έχετε άλλα παιδιά, μπορεί να είναι ακόμα πιο δύσκολο. Αλλά για να φροντίσετε το μωρό σας, πρέπει να φροντίσετε και τον εαυτό σας.
Είναι θεμελιώδες να αφιερώσετε χρόνο για να θεραπεύσετε και να ξεκουραστείτε. Αυτό περιλαμβάνει τον υπνάκο για την αντιμετώπιση της κόπωσης μετά τον τοκετό, την κατανάλωση υγιεινών τροφών, την παραμονή ενυδατωμένη και την εύρεση χρόνου για λίγη άσκηση.